Trójkąt Kulturowy

Kulturowy Trójkąt Sri Lanki to obszar, który wyznaczają trzy historyczne stolice Sri Lanki: Anuradhapura, Polonnaruwa i Kandy. Najstarsza z nich, Anuradhapura, została założona przez buddyjską mniszkę, która zasadziła tu gałązkę z figowca, pod którym medytował Budda. Drzewo rośnie do dzisiaj, wśród ruin miasta, majestatycznych świątyń i posągów. Polonnaruwa to także ruiny potężnego niegdyś miasta pełnego świątyń i okazałych pałaców. W środku Złotego Trójkąta znajdują się równie interesujące zabytki, takie jak kompleks wykutych w skale świątyń w Dambulla. Ich wnętrza są ozdobione posągami oraz bardzo dobrze zachowanymi malowidłami ściennymi. Obowiązkowym punktem w czasie zwiedzania Trójkąta Kulturowego jest też Sigiriya. Na stojącej tu skale wulkanicznej znajdują się ruiny pałacu z V w. n.e., a wejścia na szczyt strzegą ogromne lwie łapy. Zwiedzając te miejsca warto poświęcić chwilę także na kontakt z dziką przyrodą w Parku Narodowym Minneriya. Słynie on z dużej liczby zamieszkujących go dzikich słoni.

Zwiedzanie Trójkąta Kulturowego na Sri Lance – co warto zobaczyć?

Obszar wyznaczony przez historyczne stolice Sri Lanki Anuradhapurę, Polonnaruwę oraz Kandy jest nazywany, i to nie bez kozery, Kulturowym Trójkątem Sri Lanki. To właśnie na tym obszarze najintensywniej rozwijało się życie kulturalne, intelektualne i ekonomiczne, aż do czasu, kiedy wyspą zawładnęli Brytyjczycy na początku XIX wieku. Tutaj mieści się znakomita większość obiektów Sri Lanki, jakie znajdują się na liście Światowego Dziedzictw UNESCO. Właśnie w rejonie najpełniej można pojąć wielowymiarowe, bogate dziedzictwo i kulturę tego kraju.

Atrakcje, zabytki w Trójkącie Kulturowym – przewodnik wakacyjny

Tereny te były przed wiekami obszarem, na którym mocno ścierały się wpływy hinduistyczne i buddyjskie. Na skutek wojen, podbojów, ale i zmian politycznych do dziś widoczny jest przemożny wpływ i przeplatanie się obu praktyk; zarówno w sferze politycznej, społecznej, jak i odciskającej piętno w kreacji krajobrazu i architektury.

Historyczne stolice Sri Lanki

Anuradhapura

Najstarsza z nich, Anuradhapura, leży na równinie, którą przecina Malvathu Oya, o długości 164 km, stanowiąc drugą pod względem długości rzekę w kraju. Miasto zostało pierwotnie założone około 400 lat p.n.e. Świetnie zachowany system irygacyjny z zamierzchłych czasów nadal zachowuje tu funkcjonalność.

Według legendy w tym miejscu buddyjska mniszka Sanghaittra, córka króla Aśoki, zasadziła gałązkę z figowca, pod którym medytował Budda i gdzie osiągnął oświecenie. Drzewo rośnie do dzisiaj, wśród zachowanych ruin miasta, majestatycznych świątyń i posągów i niezmiennie stanowi miejsce pielgrzymek dla buddystów z całego świata. Powstały tu między innymi wspaniałe klasztory Jetavana Vihara, Maha Vihara oraz Abhayagiri Vihara. W X wieku Anuradhapura straciła na znaczeniu, królowie syngalescy przenieśli swoją siedzibę do strategicznie korzystniej położonej Polonnaruwy, a pałace i klasztory zostały opuszczone i porośnięte dżunglą, choć dla buddystów niezmiennie pełniły istotną rolę. Dopiero z końcem XIX wieku koloniści brytyjscy odkryli to miejsce na nowo, ponownie wydzierając je porastającej dziko dżungli. Stare miasto w Anuradhapurze jest rozległe, więc jeśli nie macie do dyspozycji kierowcy z samochodem, najkorzystniej zwiedzać je tuk-tukiem lub choćby rowerem.

Pollonaruwa

Po zniszczeniu Anuradhapury w 993 roku przez władcę hinduskiego Rajaraja Chola I, dotychczasowa letnia rezydencja króla – Pollonaruwa, ze względu na swoje strategiczne położenie została nową stolicą i pozostawała nią w czasie największej świetności wyspy. Obecnie, oprócz ruin pałacu królewskiego, podziwiać tu można wspaniały zespół świątyń, tzw. czworokąt świątynny, w tym najlepiej chyba zachowaną świątynię Thuparama, następnie okrągłą Vatadage, o średnicy około 18 m, z czterema wejściami, świątynię Hatadage, gdzie przechowywano relikwię w postaci zęba Buddy i inne nieco mniejsze świątynie. Uwagę zwraca doskonale zaprojektowany przez dawnych architektów system irygacyjny. Zachwyt budzą chyba najpiękniejsze na Sri Lance posągi Buddy. Ogólnie zabytki dawnej świetności są tu nieco lepiej zachowane niźli w Anuradhapurze, a cały zespół widnieje na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Naprawdę warto odwiedzić tutejsze Muzeum Archeologiczne, którego ekspozycja modeli budynków Pollonaruwy i makieta miasta oraz fotografie przedstawiające stan miasta przed ponownym wydarciem go dżungli w pełni uświadamia wspaniałość tej dawnej stolicy, której upadek nastąpił w XIII wieku.

Kandy

Kandy to wyjątkowo malowniczo położone w otoczeniu wzgórz, nad brzegiem jeziora o tej samej nazwie, drugie co do wielkości miasto wyspy i ostatnia stolica starożytnego królestwa. Niezmiennie unosi się tu duch mistycyzmu i specyficzna atmosfera, potęgowana charakterystycznym zapachem kadzideł.

Koniecznie trzeba odwiedzić tu kompleks pałacowo-świątynny, w którym można podziwiać rezydencje dawnych władców Sri Lanki. Jednak głównym atrybutem jest tutaj Świątynia Zęba Buddy, gdzie według podania przechowywany jest ząb należący do Buddy. Miejsce stanowi jedno z najważniejszych celów pielgrzymek buddystów nie tylko ze Sri Lanki, ale i całego świata, ale jest także i bardzo popularnym punktem turystycznym.

Samo miasto ma nieodparty koloryt i urok stanowiąc swoistą mieszankę lankijskiego stylu i kolonialnej przeszłości. Do XIX wieku Kandy było faktyczną stolicą Cejlonu. Warto przespacerować się wokół jeziora, stanowiącego centralny punkt miasta. Liczne knajpki i sklepiki sprawią, że każdy znajdzie coś dla siebie, przyjemnie spędzi czas i pozna lankijską gościnność.

Kompleks wykutych w skale świątyń w Dambulla

W samym sercu Sri Lanki, w jej centralnym punkcie, znajduje się uważany za najlepiej zachowany i najwspanialszy tego typu zespół świątyń wykutych w skale na Cejlonie. Powstały w okresie od I wieku p.n.e. do XVIII wieku n.e., czynny i przez wieki omadlany kompleks Rangiri (Złota Skała) wpisany jest na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Kolejni królowie rozbudowywali go przez setki lat, dodając nowe elementy i figury, których łącznie jest około 150. W jego wnętrzu zobaczyć można zachowane malunki ścienne z życia Buddy i historii wyspy oraz niesamowite posągi. Chyba najładniejszą ze świątyń jest Maharaja Vihara, czyli świątynia wielkich królów, pochodząca z I wieku p.n.e., mierząca 50 m długości i 6 m wysokości.

To święte dla buddystów miejsce zwiedza się boso; obowiązuje także adekwatny do rangi miejsca strój. Dostęp do kompleksu prowadzi przez wulkaniczne wzgórze, skąd roztacza się baśniowy widok na okolicę, w tym na znajdującą się w odległości 19 km stąd fortecę Sigiriya.

Sigiriya

Dla dopełnienia wizyty w Trójkącie Kulturowym Sri Lanki koniecznie trzeba odwiedzić twierdzę Sigiriya, czyli Lwią Skałę, wzniesioną na szczycie 180-metrowej skały za panowania króla Kassapy (473–491), widoczną już z daleka wśród dość płaskiego krajobrazu. Niegdyś wspaniała, wzniesiona z pewnością z niemałym wysiłkiem twierdza, zachowała się obecnie tylko częściowo, choć niezmiennie budzi podziw wizją i rozmachem budowniczych. Wspomnieć należy, że archeolodzy wciąż toczą spór o pierwotne przeznaczenie tego miejsca, sugerując, że mogło być wykorzystywane jako miejsce kultu religijnego bądź wręcz klasztoru.

Wejścia na szczyt strzegą budzące respekt ogromne lwie łapy, a we wnętrzu podziwiać można dość zaskakujące freski półnagich kobiet, co w krainie buddyzmu uznać należy za niezwykłe i poniekąd tajemnicze. Kiedyś było ich więcej, ale nie wszystkie przetrwały do naszych czasów. Do ruin prowadzi 1200 schodów, a sam szczyt jest mocno wyeksponowany na słońce w ciągu dnia, stąd radzimy wybrać się tu raczej w godzinach porannych.

Wyjątkowe miejsca w Trójkącie Kulturowym

Nieodłącznym elementem podróży, często nadającym jej kontekst, jest otaczająca odwiedzane miejsca przyroda. Baśniowe krajobrazy Sri Lanki, plantacje herbaty znajdującej tu idealne warunki do wzrostu, ciekawskie małpy przemieszczające się niczym strażnicy-duchy wśród dżungli odbierającej człowiekowi jego, wydawało by się, niewzruszone budowle z kamienia, nadają Cejlonowi wyjątkowo mistycznego charakteru. Wciąż obecne tu dzikie słonie w stosunkowo niewielkim, ale przepięknym Parku Narodowym Minneriya nieopodal Pollonaruwy pomogą przenieść na swych dostojnych grzbietach Waszą wyobraźnię do baśniowego Olśniewającego Kraju (czyli „Sri Lanki” w sanskrycie) –wyjątkowo trafnej nazwy dla tej przepięknej krainy.

Wielkość minionej, bogatej zarówno duchowo i materialnie cywilizacji, najlepiej jest widoczna właśnie w Trójkącie Kulturowym wyznaczonym umownie pomiędzy wierzchołkami dawnych stolic: Anuradhapury, Pollonaruwy i Kandy, z kompleksem Dambulla pośrodku. Tu, wśród starożytnych posągów, wydartych dżungli ruin, zieleni pól herbacianych, dźwięków dzwonków buddyjskich, zapachów kwiatów bergamotki zmieszanej z wonią kadzideł odkryjecie prawdziwe bogactwa mitycznej „Łzy Indii”, jak ze względu na swój kształt i położenie nazywana jest Sri Lanka.